They want to hear words of hope, they want to hear solutions, better if easy solutions, they want to blame someone for what is going on and the last thing they want is to be considered responsible for the situation.

In times like these, people love to feel the innocent victims of someone else’s plot.

Take, for instance, the current financial crisis.

The naughty, mean bankers have made billions at common people’s expenses.

They have borrowed money at a high interest rate to customers who they knew they could not keep up with their repayments.

Then, they sold these mortgages to other financial intermediaries, hiding the actual risk of delinquency these mortgages were carrying.

Then, these naughty, mean, middlemen sliced these mortgages into smaller units, grouped them in different ways and sold them again; and again; and again.

The game went on to the extent that few knew what they were selling or buying, until the customers which had initially been granted the loan went seriously delinquent, and the trick was revealed: they all had been selling and buying financial rubbish.

You might say: “Exactly, mister Italian. They deceived us. They have been greedy! So what are you talking about? We do are victims!”

True. I am not saying that the financial sector behaved well. I am not supporting a campaign to give our banks a medal.

I truly believe we should have punished them (yes, I said “punished”) more than we actually did. Instead, we bailed them out and we even taxed ourselves to pay their huge bonuses.

But we are no innocent people.

There is a saying in finance, which goes like that: “You can’t see only what you do not want to see”.

Well, ladies and gents, believe me if I tell you that there is no bigger truth than this.

Not that frauds and scams do not exist; but they are rare and in absolutely no way they can be carried out in such a massive, global scale, and for so long, without the cooperation from the cheated.

Do you think that the middlemen who bought and sold the derived financial products didn’t have any idea of what they were doing?

Do you think that the final purchaser (that is, you and me) of these products, the last and weakest link of this long financial chain, did not have any chance to find out where these products came from?

“But some of these financial products were rated AAA, that is, just as safe as state bonds, you dumb Italian!”, some people might yell at me now.

Again, that is true; and boy, if that’s misleading!

But the world seems to have forgotten the most important lesson from the Great Depression of 1929: in a free market, someone, sometimes, for a little while, can have the chance to make some money quickly and safely. But as soon as the word spreads, this chance disappears at the speed of light. And the word does spread. Always.

No court is ever going to compensate you for acting foolishly, for not reading the signs: everyone was making money, so you just wanted to join in.

But “Everyone” and “Money” are two words that really do not get along, in the world of finance, just like in the world of power.

Now, everyone is asking for tighter and tougher regulations.

New rules that could help prevent this from happening again are more than welcome; but no one should feel allowed to skip the small prints or sign anything just because everyone is doing the same and then run for mum if things go wrong.

We better behave like adults, next time: our Country is not our mum; neither are our financial advisors.

See you,

Sp

Ili volas aŭdi vortojn pri espero, ili volas aŭdi solvojn, pli bone facilaj solvoj, ili volas kulpigi iun por tio, kio okazas kaj la lasta afero, kiun ili deziras, estas ke ili mem estas juĝitaj kulpaj pri la situacio.

En tempoj kiel ĉi tiuj, homoj ŝatas senti sin kiel la senkulpaj viktimoj de intrigo de aliuloj.

Konsideru, ekzemple, la aktualan financan krizon.

La malbonkondutaj, malbonaj bankistoj gajnis miliardojn je la elspezoj de la ordinaruloj.

Ili pruntis monon altrente al klientoj, kiam ili bone sciis, ke ĉi tiuj klientoj ne povis paŝoteni kun iliaj repagoj.

Poste, ili vendis tiujn pruntojn al aliaj financaj perantoj, kaŝante la realan nesolventan riskon, kiun la pruntoj enhavis.

Sekve, ĉi tiuj malbonaj perantoj dispartigis la pruntojn, grupigis ilin malsame kaj post vendis ilin refoje; kaj refoje; kaj refoje.

La ludo daŭris ĝis nure malmultaj sciis tion, kion ili vendis aŭ aĉetis, ĝis la klientoj, al kiuj la bankoj komence konsentis la pruntojn, devenis grave nesolventaj, kaj la trompo estis rivelita: ili ĉiuj vendadis kaj aĉetadis financan rubaĵon.

Vi povus diri al mi: “Ĝuste, s.ro Italulo. Ili trompis nin. Ili estis monavidaj! Sekve, pri kio vi parolas? Ni ja estas viktimoj!”

Vere. Mi ne diras, ke la financa sektoro bone kondutis. Mi ne tute subtenas kampanjon por doni medalon al niaj bankoj.

Mi vere kredas, ke ni estus devintaj puni ilin (jes, mi diris “puni”) pli ol ni fakte faris. Male, ni aĉetis iliajn ŝuldojn kaj ni eĉ taksis nin mem por pagi iliajn grandajn plusojn.

Sed ni ne estas senkulpuloj.

Estas proverbo en la financa sektoro, kiu diras: “Vi ne povas vedi nure tion, kion vi ne volas vedi”.

Bone, gesinioroj, bonvolu kredi min kiam mi diras, ke ne estas pli granda vero ol tia ĉi.

Mi ne diras, ke la trompoj kaj la friponaĵoj ne eksistas; sed ili estas maloftaj kaj ili neeble povus okazi sur tiel vasta baze kaj daŭri tiel longe, sen la kunlaborado de la trompituloj.

Ĉu vi kredas, ke la perantoj, kiuj aĉetis kaj vendis la derivitajn financajn produktojn ne havis ideon pri tio, kion ili faris? Ĉu vi kredas, ke la fina aĉetantoj (tio estas, vi kaj mi) de tiuj ĉi produktoj, la lasta kaj plej malforta ringo de tia longa financa ĉeno, havis nenian eblecon eltrovi de kie ĉi tiaj produktoj venis?

“Sed iuj el tiuj ĉi produktoj havis klasadon AAA, tio estas, tiom sekura kiom ŝtataj biloj, stulta italulo!” iu povus krii al mi.

Refoje, tiu ĉi estas vere; kaj, knaboj, tiuj ĉi estas vere elvojiga afero!

Sed la mondo ŝajnas kiel ĝi forgesis la plej importantan lecionon de la Granda Depresio de 1929: en libera merkato, iu, iafoje, dum mallonga tempo, povus havi la eblecon gajni monon rapide kaj sendanĝere.

Sed, tuj kiam onidiro disfamiĝas, tia ĉi ebleco malaperas rapide kiel la lumo. Kaj la onidiro ja disfamiĝas. Ĉiam.

Nenia tribunalo disponos repagon al vi pro via stultagoj, ĉar vi ne komprenis la signojn: ĉiuj gajnis monon, do vi nur volis partopreni.
Sed “Ĉiuj” kaj “Mono” estas du vortoj, kiuj ne tute akordis en la financa mondo, kiel ankaŭ en la mondo de la povo.

Hodiaŭ, ĉiuj petas pli striktan kaj pli fortan regularon. Novaj reguloj kiuj povas helpi malebligi, ke tia denove okazos, estas pli ol bonvenaj; sed neniu povas senti sin legitimita ne legi la malgrandan subskribon aŭ signi iu ajn, nire ĉar ĉiuj faras same, kaj poste kuri al sia patrino, se la aferoj trafas malbelan finon.

Estas pli bone ni kondutas kiel plenkreskuloj, venontfoje: nia Lando ne estas nia patrino; nek estas niaj financaj konsilistoj.

Ĝis,

Sp