While one could write voluminously on Frank McCourt’s life, here we are just focusing on eochairphointí a shaoil (the key points of his life), with the appropriate terminology in Irish. See if you can figure out the eochairfhocal (keyword) for each sentence from the context. The eochairfhocail are underlined. There are a few questions below, with sample answers, and, finally, any thoughts on the passing of this renowned author would be welcome as “comments.”
1. Rugadh Frank McCourt i mBruiclín ar an 19ú lá de mhí Lúnasa sa bhliain 1930. [To read the numbers aloud, say “ar an naoú lá déag” and “naoi déag tríocha.”]
2. Ba é Malachy ainm a athar agus Angela ainm a mháthar.
3. Bhí seachtar páistí ag Malachy agus Angela ach fuair triúr bás agus iad óg.
4. Chuaigh an teaghlach ar ais go hÉirinn mar gheall ar an Spealadh Mór sna 30aidí. Chuaigh siad go Luimneach. [30aidí = tríochaidí = 1930s]
5. Tháinig sé ar ais go Meiriceá nuair a bhí sé naoi mbliana déag.
6. Fuair sé post mar mhúinteoir sa bhliain 1967. Bhí post aige ag Ardscoil McKee ar Oileán Staten agus ansin ag Ardscoil Stuyvesant i Manhattan.
7. D’fhoilsigh sé Angela’s Ashes sa bhliain 1996 [naoi déag nócha a sé].
8. D’fhoilsigh sé ‘Tis sa bhliain 1999 [naoi déag nócha a naoi]
9. D’fhoilsigh sé Teacher Man sa bhliain 2005 [dhá mhíle is a cúig]
10. Bronnadh an Duais Pulitzer air sa bhliain 1997 [naoi déag nócha a seacht]
11. Fuair sé bás ar an 19ú lá de mhí Iúil sa bhliain 2009.
Ceisteanna:
Ar léigh tú féin Angela’s Ashes? (Freagraí: léigh (yes), níor léigh (no).
Ar bhain tú sult as Angela’s Ashes? (Freagraí: bhain (yes), níor bhain (no).
Gluais agus fuaimniú: saol [seel], life; eochairphointí [OKH-irzh-FWIN-tchee], eochairfhocal [OKH-irzh-OK-ul], i mBruiclín [im RIK-leen], chuaigh [KHOO-ee], teaghlach [TCHA-lukh] family; nuair [NOO-irzh] when; mar mhúinteoir [mahr WOO-in-tchoh-irzh] as a teacher; d’fhoilsigh [DIL-shee]; bronnadh [BRON-uh] was bestowed; ar léigh tú? [err lay too] did you read; ar bhain tú? [err win too] did you strike/reap?; sult, enjoyment.
Comments:
JOHN m o`dONOGHUE:
Píosa deas faoi fear séimh a Roislín.Tá mé ag iarraidh an Gaeilge a fhoglaim agus
bhí an -phíosa seo an -cabhrach liom.
Róislín:
A Sheáin, a chara,
Glad you found it helpful agus go raibh an píosa an-chabhrach. Agus tá áthas orm go bhfuil tú ag foghlaim Gaeilge. Cé chomh fada is atá tú ag déanamh staidéir uirthi anois?
By the way, another way to say “very helpful,” besides “an-chabhrach,” is “an-chúntach.” Or you can say “an-úsáideach” (very useful) or “an-áisiúil.” Of course, you may already know those, but just a few more pointers for the foghlaimeoirí eile (other learners) out there.
Le gach dea-ghuí – R
Adeleine:
I’m trying to learn Gaelic, and I’m finding this website very helpful. Thank you very much.
Róislín:
A Adeleine, a chara,
Tá áthas orm go bhfuil an suíomh seo cabhrach. Go raibh maith agat as scríobh. – Róislín
Liam:
Léigh mé an na leabhar Angela’s Ashes agus ‘Tis, agus bhain mé an sult as.
Táim ag foghlaim gaeilge le a haon bliana déag, ach caithaidh mé foclóir a úsáid de shíor fós. Níl stór focal mór agam.
Róislín:
A Liam, a chara,
Tá do chuid Gaeilge an-mhaith! Ar thosaigh tú í a fhoghlaim ar scoil nó in áit éigin eile? Méadaíonn an stór focal le cleachtadh, le léamh, le héisteacht leis an raidió, agus ar ndóigh (tá súil agam) le léamh an bhlag seo! GRMA arís as scríobh. – R